Đàn Kalimba

Đàn kalimba là gì, nguồn gốc của đàn kalimba

Bạn đã từng biết đến một loại nhạc cụ là đàn Kalimba? Nghe tên dường như khá thân thuộc, vậy bạn đã hiểu và biết hết về cái tên Kalimba hãy cùng nhạc cụ Teemo tìm hiểu về loại nhạc cụ này

Kalimba là một loại đàn nhưng khác với các loại đàn như guitar hay đàn ukulele, mà giống như một chiếc piano thu nhỏ vì có các phím giống như các phím của đàn piano. Đàn được làm bằng gỗ, các phím được làm bằng các thanh thép ghép lại với nhau, có lỗ thoát âm ở mặt sau.

Đàn kalimba có xuất sứ từ các bộ lạc ở Châu Phi, nó ra đời và xuất hiện khoảng 1000 năm TCN. Cách đây vài trăm năm khi các nô lệ da đen được mang đến vùng Châu Mĩ và vùng Trung Địa và được phát triển nhiều ở đây. Kalimba được sử dụng nhiều trong các điệu nhảy Rumba truyền thống ở Nam Mĩ.

Ở Việt Nam Đàn kalimba tuy xuất hiện không lâu lắm nhưng khi xuất hiện nó đã trở thành trào lưu mạnh mẽ trong giới trẻ. Vì đàn ít phím và đơn giản nên đàn kalim dễ dàng chơi và các mẹ cũng có thế giúp các bé phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc dễ dàng.

Cấu tạo đàn kalimba

Đàn Kalimba tuy được xem như một chiếc piano cầm tay thu nhỏ, nhưng có cấu tạo khác hơn so với đàn piano thông thường. Đàn gồm 2 bộ phận chính là:

Phần thân đàn: có thiết kế dạng hộp gỗ phẳng có 2 mặt trước và sau, lỗ thoát âm được đặt ở mặt trước của đàn và 2 lỗ âm nhỏ ở mặt sau. Thông thường mọi người sẽ thích loại đàn kalimba này hơn.

Phần phím đàn: được làm bằng chất liệu là các thanh kim loại, một số loại có tô màu trên các phím hoặc đánh số/ký tự nốt nhạc để người dùng có thể dễ sử dụng hơn. Các phím thường được nằm trên 2 giá đỡ bằng gỗ và được cố định lại nhờ một giá kẹp kim loại gắn bắt ngang qua các phím.

Hộp cộng hưởng: khi chúng ta khảy các phím âm thanh sẽ được khuếch đại âm thanh cùng với hộp cộng hưởng cho âm thanh phát ra từ lỗ thoát âm mặt trước, và có thể điều chỉnh âm thanh bằng cách dùng tay điều chỉnh 2 lỗ thoát âm phía mặt sau.

Ngoài ra đàn kalimba còn có các bộ phận khác như: phần đầu, giá đỡ, kẹp cố định,  những thanh gãy tương ứng với từng nốt.

Đàn kalimba thường được làm từ các loại gỗ nào

Có rất nhiều loại gỗ có thể làm đàn kalimba, tùy theo người sử dụng muốn chọn loại đàn làm từ gỗ gì. Có những loại gỗ cơ bản thường dùng để làm đàn như sau:

Gỗ ép loại gỗ này cho âm thanh mỏng và âm thanh hậu nhanh tắt hơn, loại gỗ này thì âm thanh sẽ không bằng các loại khác và giá thành cũng rẻ hơn nhiều các loại gỗ khác tốt hơn.

 Gỗ nguyên khối cho âm thanh dày, vang và ấm hơn rất nhiều và giá thành của loại gỗ này cũng sẽ cao hơn. Nhưng đảm bảo đàn sẽ cho ra âm thanh hay và chất lượng hơn rất là nhiều.

Gỗ hồng đào Bắc Phi hay gỗ gụ loại gỗ này mới cho ra được âm thanh hay do chính những người Châu Phi đánh giá cao về độ âm thanh và chất lượng nhất.

Gỗ Koa loại gỗ với giá thành khá đắt đỏ, vì đối với những cây đàn được làm từ loại gỗ này sẽ cho độ vang và ngân rung hay nhất trong các loại gỗ, và đã được các nghệ sĩ chơi đàn lựa chọn là loại gỗ làm đàn kalimba chất lượng nhất.

Mỗi loại gỗ làm đàn khác nhau thì âm thanh trầm bổng, độ vang, và độ dày mỏng của âm thanh sẽ khác nhau. Tùy theo sở thích và cách cảm nhận âm thanh riêng cửa mỗi người mà chọn chất liệu gỗ phù hợp.

Đàn kalimba có những loại nào

Để phân loại các loại đàn kalimba người ta thường dựa vào các yếu tố như:

Về chất liệu: được chia thành các loại như đàn kalimba bằng nhựa để tiết kiệm chi phí hơn, bằng chất liệu gáo dừa hoặc bằng các loại gỗ…

Về hình dáng: chủ yếu là dang hộp cộng hưởng hoặc bằng phẳng, ngoài ra còn có các loại hình dáng khác như hình trái tim, hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật…

Về số phím: thì đa dạng hơn có từ 7 đến 28 phím, nhưng đa số người sử dụng thích chọn loại kalimba có 10 phím vì kích thước các phím lớn hơn dễ chơi hơn, nhưng hạn chế hơn về số lượng các bài nahcj. Và một loại nữa là 17 phím, loại này có kích thước lơn hơn một chút so với đàn kalimba 10 phím , âm thanh vang và to hơn là loại đàn kalimba đầy đủ nhất và chơi được nhiều bản nhạc nhất.